ΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ  ΩΣ  ΣΗΜΕΡΟΝ

 

 

 

Ο  ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ  ΣΤΟΥΣ  ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΥΣ  ΧΡΟΝΟΥΣ

 

            Ποσοτική αναβάθμιση του Αθλητισμού σε βάρος της ποιοτικής

           

Ο αθλητισμός στους Ελληνιστικούς χρόνους  παρακολουθεί το οικουμενικό μετασχηματισμό και τη μεταλαμπάδευση της Ελληνικής ιδέας σε οικουμενική διάσταση όχι μόνον στον Ελληνικό κόσμο , αλλά και πέραν τούτου. Επομένως στα χρόνια  εκείνα γίνεται η οικουμενοποίηση και του αθλητισμού στο αχανές κράτος του Μ. Αλεξάνδρου και των διαδόχων του. Οσοι Ελληνες βρέθηκαν εν μέσω άλλων εθνοτήτων της Ανατολής μεταξύ των άλλων  πολιτιστικών  στοιχείων τα οποία  προσπάθησαν  να διαδώσουν ήτο και ο αθλητισμός. Στα χρόνια εκείνα παρατηρείται ραγδαία αύξηση των αθλητών , των αθλητικών εγκαταστάσεων και των εορτών στο εκτεταμένο κράτος του Αλεξάνδρου. Αυτό ήτο συνέπεια των νέων οικονομικοπολιτικών και κοινωνικών συνθηκών που δημιουργήθηκαν στον κόσμο.   Στην Ασία, στη Συρία και  στην Αίγυπτο δημιουργήθηκαν μεγαλοπρεπείς εγκαταστάσεις και θεσπίσθηκαν λαμπρές εορτές  αθλητικών αγώνων και το χρήμα έρρεε άφθονο .

 

Αποκόλληση των αγώνων απο την Ελληνική θρησκεία

 

Όμως αυτοί  είχαν  περισσότερο το χαρακτήρα του θεάματος  και  η εμπορευματοποίηση  τους ήτο πλέον εμφανής ,  διότι είχαν χάσει  την  ιερότητα  των αρχαίων αγώνων . Οι νέοι οικουμενικοί αγώνες της διασποράς-και σε  κάποιο βαθμό και της Ολυμπίας- είχαν πλέον αποκολληθεί απο τους  Ολυμπίους θεούς και από τα   υψηλά ιδανικά του αθλητισμού. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την εποχή εκείνη με την σημερινή , όπου ο εξαμερικανισμός του παραδοσιακού βίου των διαφόρων εθνών έχει λάβει τη μορφή χιονοστιβάδος, με αποτέλεσμα την χαλάρωση των παραδοσιακών πολιτισμών. Αυτό που χαρακτήριζε τους αγώνες των ελληνιστικών χρόνων ήτο η πολυτέλεια και η φροντίδα για περισσότερη άνεση των θεατών, που ερχόταν σε αντίθεση με την αρχαία λιτότητα, καθώς οι αγώνες αποσυνδέονταν πλήρως από την Ελληνική θρησκεία.

            Τόσον στους νέους όσο και  στους παλαιούς αγώνες διεξήγοντο τα αγωνίσματα που είχε καθιερώσει η αθλητική παράδοση. Ωστόσο έγιναν και ορισμένες προσθήκες αγωνισμάτων όπως , οι αρματοδρομίες με πόλους, το πένταθλο νέων και το παγκράτιο παίδων,  ενώ οι λαμπαδηδρομίες τοπικό αγώνισμα των Παναθηναίων  , βαθμιαία διεξήγετο και στους αγώνες των άλλων χωρών .

Η γυμναστική και η άθληση συνεχίσθηκε κατά τους ελλληνιστικούς χρόνους  να αποτελεί ουσιαστικό μέρος της αγωγής των νέων. Η σωματική αγωγή των παιδιών άρχιζε από τα οκτώ τους χρόνια και αφορούσε αγόρια και κορίτσια.. Χώροι σωματικής αγωγής  ήσαν οι  «παιδικές παλαίστρες» , ενώ από την ηλικία των  14-18 ετών  οι έφηβοι  συνέχιζαν την αγωγή τους στο Γυμνάσιο.  Εκεί την εποπτεία του αθλητισμού   είχε ο γυμνασίαρχος, ενώ στις παλαίστρες-όπου αθλούντο τα παιδιά- την εποπτεία είχε ο παιδοτρίβης.

 

Ο Ελληνικός τρόπος  ζωής

 

 Στο Γυμνάσιο εγένετο η καλλιέργεια του σώματος, καθώς και των πνευματικών και ηθικών αξιών των νέων, ενώ παράλληλα στις νέες χώρες τούτο ήτο και ο πόλος έλξεως  για τους ντόπιους κατοίκους που φιλοδοξούσαν να   γνωρίσουν και να ακολουθήσουν τον Ελληνικό τρόπο ζωής. Στην προαγωγή του αθλητισμού συνέβαλλαν και οι διάφορες ενώσεις , τις οποίες θα μπορούσαμε σήμερα να παρομοιάσουμε με αθλητικούς συλλόγους.

Παρόλο που οι μεγάλοι πανελλήνιοι αγώνες  ήσαν στεφανίτες, δηλαδή το έπαθλο για τους νικητές ήτο ένα απλό στεφάνι, οι διάφορες πόλεις τιμούσαν τους νικητές με διάφορα δώρα και προνόμια.   Ο χρηματισμός  κατά τους ελληνιστικούς χρόνους  έλαβε  σοβαρές διαστάσεις , χωρίς να υπάρχει και δυνατότητα να ανακοπεί η τάση αυτή, όπου οι αμοιβές των αθλητών εγένοντο ολονέν και μεγαλύτερες..

 

            Επιστημονική Οργάνωση του Αθλητισμού

 

Να σημειωθεί ότι από τον 5 ον π. Χ αιώνα είχε διαμορφωθεί ειδικό διαιτολόγιο και όροι εκγυμνάσεως των αθλητών, καθώς και απαράβατοι κανόνες των αθλητικών αγώνων. Η επιστημονική οργάνωση του αθλητισμού προόδευσε σημαντικά κατά τους ελληνιστικούς χρόνους και αυξήθηκαν οι επιδόσεις των αθλητών, αλλά και η εξειδίκευση τούτων. Η ειδική  δίαιτα και η σκληρή προπόνηση  εγένετο υπό την επίβλεψη  των γονέων των νέων που ήθελαν να διακριθούν στον αθλητισμό. Κατ’ αυτόν τον τρόπο επιτύγχαναν αξιόλογες επιδόσεις στα αθλήματα στα οποία  εξειδικεύοντο . Εχοντας σαν επάγγελμα τον αθλητισμό γύριζαν από αγώνα σε αγώνα σ’ όλο τον Ελληνικό κόσμο , μάζευαν στεφάνια και χρήματα , αποθαρρύνοντας έτσι αυτούς που δεν είχαν τον χρόνο να επιτύχουν τις μεγάλες επιδόσεις τους. Από την άποψη αυτή οι επαγγελματίες αθλητές έκαναν μεγάλη ζημία στον πάνδημο αθλητισμό , αλλά και με την εμπορευματοποίηση νόθευαν το αθλητικό ιδεώδες.

Πτώση της πνευματικής και ψυχικής καλλιέργειας των αθλητών

 

 Ένα άλλο μειονέκτημα αυτών των αθλητών ήτο ότι με τον επαγγελματισμό  παραμελούσαν την πνευματική και ηθική τους καλλιέργεια και με τον γρήγορο και εύκολο πλουτισμό τους και τις διακρίσεις διαστρέβλωναν τον ηθικό τους χαρακτήρα. Παρόλα αυτά οι νέοι δεν σταμάτησαν να λαμβάνουν μέρος στους πανελλήνιους αγώνες και συχνά να νικούν τους  επαγγελματίες αθλητές. Ισως όμως όλες αυτές οι παιδικές ασθένειες  του αθλητισμού   στον εκτεταμένο Ελληνιστικό κόσμο να είχαν συν τω χρόνω θεραπευθεί , αν δεν μεσολαβούσε το σκοταδιστικό πνεύμα   της Ανατολής. Τούτο εκδηλώθηκε  σαν αντίδραση στον  Ελληνικό εκσυγχρονιστικό άνεμο   για την απελευθέρωση του ατόμου από την δουλεία του θεού και των επι της  γης εκπροσώπων του . Η αντίδραση πήρε την μορφή του  Ιουδαιοχριστιανισμού, ο οποίος ξεχύθηκε σαν λάβα μέσα στην Ρωμαική αυτοκρατορία και  σάρωσε κάθε τι το Ελληνικό και προοδευτικό στοιχεί στην καθ’ ημάς Ανατολή, αλλά και μέσα στην Ελλάδα ,  ρίχνοντας  τον κόσμο στον  σκοταδιστικό Μεσαίωνα